Nega bu muhim
Fiskal islohotlar va raqamlashtirish sharoitida daromadlarning o‘sishiga qaramay, byudjet xarajatlarining keskin oshishi moliyaga bosimni kuchaytirmoqda va fiskal siyosatni o‘zgartirishni talab qilmoqda.
Nima bo‘ldi
- Daromadlar 2024-yilning birinchi yarmiga nisbatan 23 foizga (170,1 trln so‘mdan 209,1 trln so‘mgacha) o‘sdi.
- Xarajatlar yanada tezroq o‘sdi — 204,6 dan 241,7 trln so‘mgacha (+18%).
- Taqchillik 32,6 trillion so‘mni tashkil etdi (2024-yilning shu davridagi 34,5 trillion so‘mga nisbatan).
Daromadlarning asosiy o‘sishi quyidagilarga to‘g‘ri keldi:
- Davlat byudjeti: +23,2 trln so‘m;
- Maqsadli jamg‘armalar: +5,2 trln;
- Tiklanish va taraqqiyot jamg‘armasi: +3,6 trln.
Xarajatlarning asosiy o‘sishi quyidagilarga to‘g‘ri keldi:
- Davlat byudjeti: +23,4 trln so‘m;
- Mablag‘lar: +9,4 trln;
- Tashkilotlarning byudjetdan tashqari mablag‘lari: +5,6 trln.
Nima deyildi
Moliya vazirligi 2025-yil uchun ruxsat etilgan byudjet taqchilligining tasdiqlangan darajasini — 49,5 trillion so‘mgacha tasdiqlaydi. Birinchi yarim yillikda og‘ish YIMning −1,9 foizini tashkil etdi.
Mohiyat
- O‘zbekiston keng ko‘lamli byudjet islohotini o‘tkazmoqda va ko‘p yillik byudjetni rejalashtirishga o‘tmoqda.
- 2024-yilda yillik taqchillik yalpi ichki mahsulotga nisbatan −2,4 foizni tashkil etdi.
- Xarajatlarning o‘sishi qisman infratuzilma, ijtimoiy qo‘llab-quvvatlash va maqsadli jamg‘armalardan to‘lovlarga investitsiyalarning ko‘payishi bilan izohlanadi.