Nega bu muhim: Bu O‘zbekistonda ipoteka obligatsiyalari bozorini rivojlantirishga qaratilgan birinchi huquqiy rejimdir. Qumdon uy-joyni moliyalashtirishning yangi vositalari uchun to‘siqlarni kamaytiradi va sohaga investitsiyalarni jalb qilishni tezlashtiradi. Tashabbus Prezidentning ipotekani rivojlantirish bo‘yicha PF-26 dasturining bir qismidir.
Nima bo’ldi:
- ILMA ipoteka qog‘ozlarini chiqarish uchun “tartibga solish qumdoni”ni ishga tushirish to‘g‘risidagi nizomni qabul qildi.
- Ishtirokchilar vositalarni soddalashtirilgan tartibda — asosiy tartibga o‘zgartirish kiritilgunga qadar sinab ko‘rishlari mumkin bo‘ladi.
Hujjat quyidagilarni belgilaydi:
- Arizalarni berish va ko‘rib chiqish tartibi
- Ishtirokchilar reyestrini yuritish qoidalari
- Hisobot formatlari
- Ishtirok etishni to‘xtatish asoslari
- Prezident farmoni joriy etish uchun asos bo‘lib xizmat qildi.
Mohiyat:
- O‘zbekistonda ipoteka qimmatli qog‘ozlari bozori hali rivojlanmagan: likvid vositalar, sekyuritizatsiya standartlari, investitsiyalash infratuzilmasi mavjud emas.
- “Qumdon” huquqiy rejimi ilgari fintexda qo‘llanilgan bo‘lsa, endi qarz vositalariga ham tatbiq etilmoqda.
- Ipoteka — uy-joy o‘sishi strategiyasi va “O‘zbekiston-2030” maqsadlaridagi asosiy drayver.
