Nega bu muhim
Bu qarz oluvchilarning huquqlari himoyasini kuchaytiradi: ular o‘zgarishlar — sana, miqdor, qarz qoldig‘i haqida o‘z vaqtida xabardor qilinadi va bu haqda xabardor bo‘lmaslik tufayli nizolar, kechikishlar va jarimalar xavfini kamaytiradi.
Nima bo‘ldi
- MBning ta’kidlashicha, ayrim banklar shartnomaga “o‘zgartirilgan jadvallar to‘g‘risidagi ma’lumotlar faqat mijozning so‘roviga ko‘ra taqdim etiladi” degan bandni kiritadi.
- Regulyatorning ta’kidlashicha, bu “Banklar va bank faoliyati to‘g‘risida”gi qonunning 66-moddasi va “Iste’molchilarning huquqlarini himoya qilish to‘g‘risida”gi qonun qoidalarini buzadi.
Banklar quyidagilarga majbur:
- Kelgusi shartnomalardan bunday cheklovchi bandlarni olib tashlash;
- Bunday shartlar o‘z kuchini yo‘qotishi uchun amaldagi kelishuvlarni o‘zgartirish;
- Qarz oluvchilarga so‘rovlarsiz qarz qoldig‘i, sanalar, barcha to‘lovlar miqdori va foizlar ko‘rsatilgan yangilangan jadvallarni avtomatik ravishda yuborish.
- Regulyatorning ta’kidlashicha: grafik — kredit shartnomasining bir qismi. Agar mijoz o‘zgarishlar haqida bilmasa, u kechikib qolishi, ortiqcha to‘lovlar yoki jarimalar olishi mumkin.
Mohiyat
Ilgari bozorda qarz oluvchilar shartlar o‘zgarganini juda kech bilib qolgani haqida shikoyatlar paydo bo‘lgan, bu esa tushunmovchiliklar va sud nizolarini keltirib chiqargan.
Markaziy bankning qadami banklar va mijozlar o‘rtasidagi shaffoflik va kuchlar muvozanatini oshirishga qaratilgan kengroq yo‘nalishning bir qismidir. Banklar uchun bu xabarnoma tizimlarini texnik moslashtirish va shartnoma shablonlarini qayta ishlashni talab qiladi.
