Nega bu muhim
Bank kartalari soniga cheklov firibgarlikka qarshi chora sifatida joriy etildi, ammo endi regulyator qoidalarni haqiqatga moslashtirishga tayyor: aksariyat mijozlar cheklovlarni boshdan kechirmaydi, yangi choralar esa raqamli himoya va qulaylikni kuchaytiradi.
Asosiy faktlar
- 2025-yil yanvar oyidan boshlab: bitta bankda 5 tagacha va barcha banklarda 20 tagacha karta;
- 97% mijozlar limitga mos keladi;
- Faqatgina 0,03% (7 ming kishi) 20 dan ortiq kartalarga ega;
- Ko‘pincha bunday kartalar firibgarlik sxemalarida ishlatiladi — ba’zida egalariga bildirmasdan;
- MB foydalanilmayotgan kartalarni onlayn yopish imkoniyatini ko‘rib chiqmoqda;
- Limitni yumshatish — suiiste’mol qilishdan himoyani saqlab qolgan holda muhokama qilinmoqda.
Mohiyat
Bank kartalarini ommaviy ravishda rasmiylashtirish yashirin sxemalar vositasiga aylandi: 2024-yilda Markaziy bank bitta mijozga o‘nlab kartalar rasmiylashtirilgan va firibgarlik operatsiyalarida foydalanilgan holatlarni qayd etdi. Yangi qoidalar 2025-yil boshida joriy etildi. Hozirda himoyani saqlab qoladigan, ammo halol mijozlarga tushadigan yukni kamaytiradigan moslashuvchan mexanizmlar muhokama qilinmoqda.
