Nima uchun bu muhim:
O‘zbekiston naqd pulsiz iqtisodiyotga o‘tishni tezlashtirmoqda. Bu biznesga, iste’molchilarning odatlariga va monetar siyosatga ta’sir qiladi.
Nima bo’ldi:
- Tushumlarning umumiy hajmi — 491 trln so‘m (2024-yilning birinchi yarmiga nisbatan +27%);
- Terminallardan mablag‘larning 43%i o‘tgan (41% edi);
- Bank kartalariga 676 trln so‘m kelib tushdi (+1,4 barobar);
- Kartalardan naqd pul yechib olish ulushi 19% gacha kamaydi (2024-yilda 23%, 2023-yilda 24% edi);
- Naqd pulning pul massasidagi ulushi 18,9 foizga tushdi (bir yil avval 21,1 foiz va 2023-yilda 24,8 foiz edi).
Nima deyishdi:
Mutaxassislar bu tendensiyani savdoni raqamlashtirish, naqd pulsiz hisob-kitoblarga bo‘lgan ishonchning ortishi va davlatning “yashirin naqd pul”ni qisqartirish siyosati bilan bog‘lamoqda.
Mohiyat:
- Markaziy bank keshga bo‘lgan talabning o‘sishiga vazminlik bilan munosabatda bo‘lmoqda — yarim yil ichida emissiya atigi 5,2 trln so‘mga oshdi.
- Biznes va iste’molchilar ekvayring va to‘lov qulayligining o‘sishi fonida raqamli kanallarga tobora faolroq o‘tmoqda.
