Nega bu muhim
Energetika sohasi mamlakatning barqaror iqtisodiy rivojlanishining asosidir. Elektr energiyasiga bo‘lgan talabning kamida bir yarim barobar oshishi sanoat, transport, qurilish va aholi tomonidan energetika tizimiga yuklamaning ortishini anglatadi. Xususiy va xorijiy investorlarni davlat-xususiy sheriklik mexanizmlari orqali jalb qilish tarmoq infratuzilmasini yangilashni jadallashtirish va davlat byudjetiga qo‘shimcha bosim o‘tkazmasdan boshqaruv samaradorligini oshirish imkonini beradi.
Nima bo‘ldi
- Shavkat Mirziyoyev elektr energiyasiga talab kamida 1,5 barobar oshishini hisobga olgan holda O‘zbekiston energetika sohasini rivojlantirish bo‘yicha kelgusi rejalarni belgilab berdi.
- Joriy yildan boshlab davlat-xususiy sheriklik tamoyillari nafaqat ishlab chiqarishda, balki elektr energiyasi yetkazib berishda ham tatbiq etilmoqda.
- Turkiyaning Aksa Elektrik kompaniyasi bilan Samarqand hududiy elektr tarmoqlarini xususiy boshqaruvga berish bo‘yicha kelishuvga erishildi.
- Prezident Ozarbayjon va Qozog‘istonning Yevropaga elektr energiyasi eksporti bo‘yicha “yashil yo‘lak” yaratish loyihasi doirasidagi sa’y-harakatlarini qayd etdi.
Raqamlar va faktlar
- Kelgusi yilda investorlarga Jizzax, Sirdaryo, 2027-yilda Namangan va Toshkent viloyatlari elektr tarmoqlarini boshqarish taklif etiladi.
- 2026-yilda Qirg‘iziston va Qozog‘iston bilan birgalikda Qambarota GES-1 loyihasini moliyalashtirish boshlanadi.
- Elektr energiyasiga bo‘lgan talab kamida 1,5 barobar oshishi kutilmoqda.
- Aksa Elektrik kompaniyasi Samarqand tarmoqlarini o‘ziga topshirgandan so‘ng ularni operatsion boshqaruvga oladi, modernizatsiyaga sarmoya kiritadi, yo‘qotishlarni ikki baravar kamaytiradi, bu esa yiliga o‘rtacha 20 million dollar tejash imkonini beradi.
Mohiyat
- Davlat-xususiy sheriklik infratuzilmani yangilash va boshqaruv samaradorligini oshirishning asosiy vositalaridan biri sifatida qaralmoqda.
- Markaziy Osiyo davlatlari gidroenergetika va transchegaraviy energetika loyihalari sohasidagi hamkorlikni kuchaytirmoqda.
- “Yashil yo‘laklar” orqali Yevropaga elektr energiyasi eksport qilish loyihalari keng mintaqaviy energetika integratsiyasining bir qismiga aylanmoqda.
- Mamlakatimiz energetika tarmoqlari bosqichma-bosqich yanada zamonaviy va samarali boshqaruv modeliga o‘tmoqda.
- Infratuzilmaga xorijiy kapitalni jalb qilish kuchaytirilmoqda.
