Nega bu muhim
1 MVt quvvatga ega ikkita klaster sun’iy intellekt modellarini o‘qitish uchun kuchli infratuzilmadir. Ta’lim klasteri kadrlar tayyorlaydi. Raqamli hukumat, tibbiyot, banklar uchun klaster davlat xizmatlari, kasalliklar diagnostikasi, kredit skoringini avtomatlashtiradi.
Nima bo‘ldi
- O‘zbekiston Nvidiadan 1 MVt quvvatga ega ikkita klasterni sotib oladi (ta’lim + raqamli hukumat/tibbiyot/banklar);
- Bitimlarni imzolash — 2026-yil, AQSH eksport nazoratining mavjudligiga bog‘liq;
- AI Excellence Center — o‘qituvchilarni o‘qitish uchun $3 mln;
- OTMlar uchun texnika xarid qilish — 2025-yil oxirigacha;
- AI loyihalarini boshqarish bo‘yicha tajriba almashish.
Ikkita klaster
- Quvvati: 1 MVt umumiy (har biri 500 kVt) — o‘rtacha sun’iy intellekt modellarini (GPT-3 o‘lchami) o‘qitish, terabayt ma’lumotlarni qayta ishlash uchun yetarli.
1-klaster — ta’lim/tadqiqot:
- Talabalar, aspirantlarni SI bo‘yicha o‘qitish;
- Oliy ta’lim muassasalarida tadqiqotlar (ToshIIT, O‘zMU, TDIU);
- Fan, biznes uchun sun’iy intellekt modellarini ishlab chiqish.
2-klaster — raqamli hukumat/tibbiyot/banklar/sanoat:
- Davlat xizmatlari — arizalarni ko‘rib chiqish, ma’lumotnomalar berish, murojaatlarni tahlil qilishni avtomatlashtirish;
- Tibbiyot — tasvirlarni tahlil qilish (rentgen, MRT) orqali kasalliklarni tashxislash, epidemiyalarni bashorat qilish;
- Banklar — kredit skoringi, firibgarlikni aniqlash, xatarlarni prognoz qilish;
- Sanoat — ishlab chiqarishni optimallashtirish, uskunalarning bashoratli tahlili.
Shartnomalarni imzolash
- 2026-yil: Nvidia uskunalarining mavjudligiga (yuqori talab tufayli GPU tanqisligi), AQSH eksport nazoratiga (O‘zbekiston sanksiyalar ostida emas, ammo AQSH ilg‘or texnologiyalar eksportini nazorat qiladi) bog‘liq.
AI Center of Excellence
- Qiymat: $3 mln.
- Nvidia ishlanmalari: GPU, sun’iy intellekt modellarini o‘rgatish uchun soft (CUDA, TensorRT, NeMo).
- O‘qituvchilarni tayyorlash: oliy o‘quv yurtlari, maktablar, kurslar uchun kadrlar tayyorlash.
- Malaka oshirish kurslari: biznes, davlat tuzilmalari mutaxassislarini o‘qitish.
OTMlarda superkompyuter infratuzilmasi
- Xarid: 2025-yil oxirigacha — yetakchi oliy o‘quv yurtlarida (ToshIIT, O‘zMU, TDIU) superkompyuterlar yaratish uchun GPU Nvidia.
- Nima uchun: talabalarni o‘qitish, tadqiqotlar, fan, biznes uchun sun’iy intellekt modellarini ishlab chiqish.
Tajriba almashish
- Nvidia: sun’iy intellekt loyihalarini boshqarish, iqtisodiyotda qo‘llash, ekotizimlarni rivojlantirish bo‘yicha eng yaxshi amaliyotlar haqida ochiq ma’lumotlar bilan bo‘lishadi.
- O‘zbekiston: davlat tuzilmalari, biznes, ta’limda sun’iy intellektni samarali joriy etish uchun bilim oladi.
Nvidia
- Bozor yetakchisi: AI uchun GPU, 90% dan ortiq bozor ustunligi (raqobatchilar — AMD, Intel, Google TPU, ammo ortda qolmoqda).
- Mahsulotlar: Sun’iy intellekt modellarini o‘rgatish uchun GPU A100, H100, H200 (ChatGPT, DALL-E, kompyuter ko‘rish).
- Hamkorlik: Nvidia sun’iy intellektni joriy etish uchun butun dunyo bo‘ylab hukumatlar, oliy o‘quv yurtlari va kompaniyalar bilan hamkorlik qiladi.
O‘zbekistonga sun’iy intellekt nima uchun kerak
- Ta’lim: kadrlar tayyorlash — sun’iy intellekt bo‘yicha mutaxassislar tanqisligi (IT, moliya, tibbiyot, sanoatda talab).
- Davlat xizmatlari: sun’iy intellekt orqali avtomatlashtirish — arizalarni ko‘rib chiqish, ma’lumotnomalar berish, murojaatlarni tahlil qilish.
- Tibbiyot: tasvirlarni tahlil qilish (rentgen, MRT) orqali kasalliklarni tashxislash, epidemiyalarni bashorat qilish.
- Banklar: kredit skoringi, firibgarlikni aniqlash, xatarlarni bashorat qilish.
- Sanoat: ishlab chiqarishni optimallashtirish, uskunalarning bashoratli tahlili.
Mohiyat
- Sun’iy intellektni 2030-yilgacha rivojlantirish strategiyasi: tasdiqlangan bo‘lib, infratuzilma, kadrlar, huquqiy baza, 30 dan ortiq pilot loyihalarga investitsiyalarni o‘z ichiga oladi.
- Sun’iy intellekt to‘g‘risidagi qonun. Senat tomonidan 1-noyabrda qabul qilingan bo‘lib, iqtisodiyot, ta’lim, tibbiyot sohalarida sun’iy intellektdan foydalanishni tartibga soladi, insonga zarar yetkazishni taqiqlaydi, shaxsiy ma’lumotlarni himoya qiladi.
- Sun’iy intellektga tayyorlik indeksi. O‘zbekiston o‘z o‘rnini 17 pog‘onaga yaxshiladi, Markaziy Osiyo yetakchisi.
- GPU tanqisligi. Nvidia sun’iy intellektning (ChatGPT, generativ modellar) o‘sishi tufayli GPUga bo‘lgan global talabni qondira olmaydi. O‘zbekiston bilan shartnomalar imzolash uskunalarning mavjudligiga bog‘liq.
- AQSH eksport nazorati — ilg‘or texnologiyalar (GPU, superkompyuterlar) eksportini dushman tomonidan harbiy maqsadlarda foydalanishning oldini olish maqsadida nazorat qiladi. O‘zbekiston sanksiyalar ostida emas, ammo AQSH eksportni cheklashi mumkin.
