Nega bu muhim
Sanoat dasturining ishga tushirilishi kelgusi yillarda iqtisodiy o‘sish yo‘nalishini belgilaydi va qayta ishlashning iqtisodiyot tarkibiga qo‘shadigan hissasini kuchaytiradi. Quvvatlarni kengaytirish va yuqori texnologiyali ishlab chiqarishlarni rivojlantirish eksportni ko‘paytirish va uzoq muddatli qo‘shilgan qiymatni shakllantirishga yordam beradi. Unumdorlikning o‘sishi va raqamli texnologik yechimlarning joriy etilishi milliy sanoatning raqobatbardoshligini mustahkamlamoqda.
Nima bo‘ldi
- 2026-yilda yangi texnologik bosqichga o‘tish uchun sanoatni rivojlantirish dasturi boshlanadi.
- Texnologik darajasi yuqori va o‘rtacha bo‘lgan mahsulotlar ishlab chiqarish rivojlantiriladi va qayta ishlash kengaytiriladi.
- Iqtisodiyotning muhim tarmoqlarida yangi sanoat quvvatlari va infratuzilma loyihalari ishga tushirilmoqda.
- Sanoat korxonalarining unumdorligi, energiya samaradorligini oshirish va raqamlashtirish choralari ko‘rilmoqda.
- Davlat texnologiyalar bozorida innovatsiyalar, startaplar va yangi moliyaviy vositalarni qo‘llab-quvvatlashni kengaytirmoqda.
- Sanoat va qo‘shilgan qiymat
- Sanoatdagi qo‘shilgan qiymatni besh yilda 36,5 milliard dollardan kamida 60 milliard dollarga yetkazish rejalashtirilgan.
- Yuqori texnologiyali va o‘rta-yuqori texnologiyali tarmoqlarda mahsulot ishlab chiqarish hajmi 2,5 barobarga oshiriladi.
Investitsiya loyihalari va quvvatlarni ishga tushirish
- 2026-yilda 52 milliard dollarlik 782 ta yangi sanoat va infratuzilma loyihalari ishga tushiriladi.
- Kelgusi yilda 14 milliard dollarlik 228 ta yirik ishlab chiqarish quvvatlari ishga tushiriladi.
- Navoiyda yiliga qo‘shimcha 2 million tonna rudani qayta ishlash orqali 320 million dollarlik ruda qazib olish loyihasi amalga oshirilmoqda.
- Kumush konlarida 2,3 milliard dollarlik loyihalar amalga oshirilib, rudani qayta ishlash quvvati yiliga 18 million tonnaga yetkaziladi.
- 2030-yilga borib oltin qazib olish yiliga 175 tonnaga yetkaziladi.
- Olmaliqda yiliga 300 ming tonna mis katod ishlab chiqarish quvvatiga ega 2,7 milliard dollarlik metallurgiya majmuasi qurilmoqda.
- Samarqanddagi “Kimyo” zavodida 381 million dollar investitsiya hisobiga yiliga 370 ming tonna fosfor va 540 ming tonna o‘g‘it ishlab chiqariladi.
- Qashqadaryoda yiliga 50 ming tonna mahsulot ishlab chiqarish quvvatiga ega 200 mln dollarlik kimyo zavodi qurilishi boshlanadi.
- Kimyo sanoatida 2026-yilda 4,5 milliard dollarlik loyihalar ishga tushiriladi.
- Tog‘-kon, metallurgiya, neft-gaz, avtomobilsozlik, to‘qimachilik va qurilish tarmoqlarida 3 milliard dollarlik loyihalar amalga oshiriladi.
- Elektrotexnika sanoatida 2 mlrd dollarlik, farmatsevtikada 800 mln dollarlik loyihalar amalga oshiriladi.
Eksport va makroiqtisodiyot
- 2026-yilda eksport hajmi 40 milliard dollarga yetkazilib, tayyor va yarim tayyor mahsulotlar ulushi 55 foizga yetkaziladi.
- Kelgusi yil uchun iqtisodiy o‘sish prognozi 6,6 foizni tashkil etadi, bu esa yalpi ichki mahsulotni 167 milliard dollarga yetkazadi.
- Unumdorlik va energiya samaradorligi
- Sanoatda “Unumdorlik va samaradorlikni ikki barobar oshirish” dasturi ishga tushirilmoqda.
- Mehnat unumdorligi va energiya samaradorligini oshirishga 200 mln dollar kredit va grantlar jalb qilinadi.
- Mehnat unumdorligi besh yil ichida 30 ming dollargacha oshadi.
- 1 ming dollarlik qo‘shilgan qiymat yaratish uchun energiya sarfi 1,5 barobarga kamayadi.
Texnologiya va innovatsiyalar
- To‘rtinchi sanoat inqilobi markazi va “Sanoat 4.0” yechimlarini joriy etish mexanizmi yaratilmoqda.
- O‘zbekiston jahon sifat infratuzilmasi indeksida 15 pog‘onaga ko‘tarilib, 52-o‘rinni egalladi.
- ITTKI bo‘yicha mutaxassislarning daromadlari soliqlardan ozod qilinadi.
Startaplar va fintex
- 5 mlrd so‘mgacha 5 yil muddatga foizsiz kreditlar xususiy startap markazlarini tashkil etishga yo‘naltiriladi.
- Markaziy bankda singapurlik mutaxassislar ishtirokida fintex kompaniyalari uchun innovatsion markaz tashkil etiladi.
- Har yili xorijiy bozorlarga chiqish 1 milliard dollargacha investitsiyalarni jalb qilish bilan 15-20 ta fintech startaplarini tashkil etadi.
- Venchur moliyalashtirish vositalarini rivojlantirish va ushbu muhit ishtirokchilarining huquqlarini himoya qilish rejalashtirilgan.
Mohiyat
- Qo‘shilgan qiymatning o‘sishi va yuqori texnologiyali mahsulotlar ishlab chiqarish sanoatning iqtisodiyot va eksportga qo‘shgan hissasini oshiradi.
- Yangi ishlab chiqarish va investitsiya loyihalarining ishga tushirilishi bandlikni kengaytirib, qo‘shilgan qiymat zanjirlarini mahalliylashtirishni kuchaytiradi.
- Raqamlashtirish va innovatsion biznesni qo‘llab-quvvatlash iqtisodiyotni texnologik yangilash va uning barqarorligini oshirish uchun sharoit yaratadi.
