Nega bu muhim
So‘mning mustahkamlanishi eksport tushumlarining o‘sishi va valyutaga bo‘lgan talabning pasayishi fonida sodir bo‘lmoqda. Bu importchilarning xarid qobiliyatini kuchaytiradi va inflyatsiyani sekinlashtirishi mumkin.
Nima bo‘ldi
- 16-sentyabr kuni dollar yana 59,45 so‘mga arzonlab, 12 285,16 so‘m bo‘ldi;
- Bu kamida 2023-yil 5-dekabrdan boshlab;
- Yil boshidan buyon so‘m dollarga nisbatan 438 so‘mga yoki 3,4 foizga mustahkamlandi;
- Avgust oyida kurs 109,32 so‘mga oshdi — bu 2023 yil oxiridan beri eng yuqori ko‘rsatkich;
- Tijorat banklarida sotish kursi — 12 350-12 405 so‘m, sotib olish — 12 225 so‘mdan 12 290 so‘mgacha.
Mutaxassislar so‘mning mustahkamlanishini bir qator omillar bilan bog‘lashadi:
- снижением доверия к доллару из-за политики Трампа,
- oltin narxining oshishi,
- valyuta tushumlarining ko‘payishi,
- valyutaga bo‘lgan ichki talabning cheklanganligi.
XVJ avvalroq O‘zbekistonga kursning ko‘proq moslashuvchanligiga yo‘l qo‘yishni tavsiya qilgan edi — rasmiylar bu maslahatni qo‘llab-quvvatladi.
Mohiyat
2024-yil bahoridan boshlab Markaziy bank valyuta kursi tebranishlari uchun yo‘lakni kengaytirdi, bu esa kursni belgilashning bozor mexanizmini kuchaytirdi. Avgust oyida O‘zbekiston zaxiralari 50 milliard dollardan oshdi — bu tarixiy maksimal ko‘rsatkichdir.
