Nega bu muhim
Konstitutsiyaviy sud ishini isloh qilish fuqarolar va tashkilotlarning konstitutsiyaviy huquqlarini himoya qilish imkoniyatiga bevosita ta’sir qiladi. KS vakolatlarining kengaytirilishi va shikoyatlarni ko‘rib chiqish tartib-taomillarining soddalashtirilishi hokimiyat tarmoqlari o‘rtasida o‘zaro tiyib turish va manfaatlar muvozanati tizimini kuchaytiradi. Konstitutsiyaviy odil sudlovni raqamlashtirish, o‘z navbatida, ma’muriy to‘siqlarni kamaytiradi va sud jarayonlarini foydalanuvchilar uchun yanada shaffof va qulay qiladi.
Nima bo‘ldi
- O‘zbekiston yetakchisi mamlakat Konstitutsiyaviy sudi faoliyatini takomillashtirish to‘g‘risidagi farmonni imzoladi.
- Farmon fuqarolar va tashkilotlarning konstitutsiyaviy huquqlarini himoya qilish imkoniyatlarini kengaytirish, shuningdek, murojaatlarni ko‘rib chiqish tartibini soddalashtirishga qaratilgan.
- Hujjat doirasida Konstitutsiyaviy sudga ijro hokimiyati faoliyati ustidan nazoratni kuchaytirish imkonini beruvchi kengaytirilgan vakolatlar berilmoqda.
Raqamlar va faktlar
- To‘g‘ridan-to‘g‘ri murojaat qilish huquqi berilmagan fuqarolar va yuridik shaxslarning Konstitutsiyaviy sudga taalluqli masalalar bo‘yicha murojaatlari bunday huquqqa ega bo‘lgan subyektlarga beriladi.
- Konstitutsiyaviy shikoyat institutining samaradorligi oshadi: agar MSK muayyan ish bo‘yicha boshqa sud tomonidan qo‘llanilgan qonunni Konstitutsiyaga muvofiq emas deb topsa, bu sud hujjatini qayta ko‘rib chiqish uchun asos bo‘ladi.
- Oliy sud muayyan ishda qo‘llanilishi lozim bo‘lgan normativ-huquqiy hujjatning Konstitutsiyaga muvofiqligi to‘g‘risida Konstitutsiyaviy sudga so‘rov bilan murojaat qilgan hollarda, quyi sudda ish yuritish to‘xtatib turiladi.
- “Sud xabarnomasi” xizmati va YIDXPning mobil ilovasi orqali majlislar to‘g‘risida elektron xabarnoma yuborishni nazarda tutuvchi KS ishini raqamlashtirish dasturi tasdiqlandi.
- KS majlislarida videokonferensaloqa rejimida, shu jumladan mobil ilovalardan foydalangan holda ishtirok etish mumkin bo‘ladi.
- 2027-yil 1-avgustdan boshlab onlayn harakatni kuzatish va elektron murojaatlarni ko‘rib chiqish imkonini beruvchi E-KSUD tizimini sinov tariqasida joriy etish topshirildi.
- E-KSUD bazasida konstitutsiyaviy odil sudlov sohasida interaktiv xizmatlar ko‘rsatish, shuningdek, nogironligi bo‘lgan shaxslar uchun qulaylikka e’tibor qaratgan holda, KS majlislari translatsiyalarini o‘tkazish rejalashtirilgan.
Mohiyat
- Yangi qoidalar Konstitutsiyaviy sudning huquqlarni himoya qilish va qonunchilik sifatini nazorat qilish vositasi sifatidagi rolini kuchaytiradi.
- KS qarorlari sud ishlari uchun to‘g‘ridan to‘g‘ri protsessual oqibatlarga ega bo‘ladi, bu esa kundalik huquqni qo‘llash amaliyotida konstitutsiyaviy nazoratning ahamiyatini oshiradi.
- Sudni raqamlashtirish fuqarolar va biznesning konstitutsiyaviy adliya tizimi bilan o‘zaro hamkorligini sezilarli darajada soddalashtirishi mumkin.
