Nega bu muhim
Qurilish materiallari odamlarning xavfsizligi, qurilish sifati va ekologiyaga bevosita ta’sir ko‘rsatadi. Yangi chora-tadbirlar bir vaqtning o‘zida ishlab chiqaruvchilarni imtiyozlar orqali qo‘llab-quvvatlaydi va xavfli mahsulotlar va qurilish chiqindilari ustidan nazoratni kuchaytiradi. Ishlab chiqaruvchilar arzonroq xomashyoga ega bo‘ladi, bu esa qurilish materiallari tannarxini pasaytiradi. Shu bilan birga, bozor xavfsizlik nuqtayi nazaridan qattiqroq nazorat qilinadi.
Nima bo‘ldi
- Shavkat Mirziyoyev O‘zbekistonda qurilish materiallari sanoatini rivojlantirish chora-tadbirlarini tasdiqladi.
- 2028-yilgacha qurilish materiallari ishlab chiqarish uchun xomashyo importiga bojxona bojlari bekor qilinadi.
- 2026-yil 1-martdan boshlab xavfsiz bo‘lmagan qurilish materiallarini ishlab chiqaruvchilar va yetkazib beruvchilarning elektron reyestri ishga tushiriladi.
- Xavfli qurilish materiallarini olib qo‘yish va ularning qayta aylanishiga yo‘l qo‘ymaslik ustidan nazorat kuchaytirilmoqda.
Raqamlar va faktlar
- Reyestr “Shaffof qurilish” va “Texnik jihatdan tartibga solish” tizimlari integratsiyasi doirasida yaratilmoqda.
- Qurilish maydonchalaridagi tekshiruvlar yakunlari bo‘yicha Qurilishni nazorat qilish inspeksiyasi unga ma’lumotlarni kiritadi.
- Xavfsiz emas deb topilgan ishlab chiqaruvchilarga davlat xaridlarida ishtirok etish taqiqlanadi.
- Bunday kompaniyalar ro‘yxati “O‘zsanoatqurilishmateriallari” uyushmasi va tegishli davlat organlarining veb-saytlarida e’lon qilinadi.
- 2026-yil 1-fevraldan boshlab buyurtmachilar va ishlab chiqaruvchilar ko‘rsatmalarni olgandan so‘ng xavfli materiallarni chiqindi poligonlariga yoki qayta ishlashga yuborishlari shart bo‘ladi.
- Ko‘rsatmalar to‘g‘risidagi ma’lumotlar Ekologiya qo‘mitasining Situatsion markaziga kelib tushadi.
- 2026-yil iyundan boshlab buyurtmachilar qurilish chiqindilarini (qurilish, ta’mirlash, buzishdan keyin) qayta ishlashga yoki poligonlarga topshirishi shart.
Hujjatlashtirish
Loyiha-smeta hujjatlarida endi quyidagilar ko‘rsatilishi shart:
- qurilish chiqindilari hajmlari;
- ularning to‘planish joylari;
- utilizatsiya qilishning keyingi usullari.
Bundan tashqari:
- Buyurtmachi chiqindilar to‘plamidan chang va yoqimsiz hidlarni yo‘qotishga majbur bo‘ladi.
- Ijroni nazorat qilish ekologiya politsiyasi, Texnologik tartibga solish inspeksiyasi va Bosh prokuraturaga yuklatilgan.
Mohiyat
- Yangi chora-tadbirlar bir vaqtning o‘zida ishlab chiqarishni rag‘batlantirish, sifatni oshirish va ekologik nazoratni kuchaytirishga qaratilgan.
- Xavfsiz bo‘lmagan materiallar davlat buyurtmalaridan chiqariladi va ommaga e’lon qilinadi.
- Qurilish chiqindilari va ularning atrof-muhitga ta’siri ustidan nazorat kuchaytirilmoqda.
- Elektron reyestr orqali tizim yanada shaffof va raqamli bo‘ladi.
