Nega bu muhim
Xorijiy investitsiyalar ishtirokidagi korxonalar soni xorijiy biznesning mamlakat iqtisodiyoti va faoliyat yuritish sharoitlariga bo‘lgan qiziqishini aks ettiradi. Bunday kompaniyalarning o‘sishi bandlikka, kapital oqimiga va ayrim tarmoqlarning rivojlanishiga ta’sir ko‘rsatadi. Davlat uchun bu dinamika investitsiyaviy jozibadorlik va ishbilarmonlik muhitining barqarorligi indikatori bo‘lib xizmat qiladi.
Nima bo‘ldi
- O‘zbekistonda xorijiy investitsiyalar ishtirokidagi korxonalar soni o‘sishda davom etmoqda — 1-dekabr holatiga ko‘ra, Milliy statistika qo‘mitasi shunday xulosaga keldi.
- Oy va yil davomida xorijiy kompaniyalar soni ko‘paydi.
Raqamlar va faktlar
- 1-dekabr holatiga ko‘ra, O‘zbekistonda xorijiy investitsiyalar ishtirokidagi 17 900 ta korxona mavjud.
- Oy davomida ularning soni 305 ta kompaniyaga ko‘paydi, bu 1,7% o‘sishga to‘g‘ri keladi.
- Noyabr oyida xorijiy kompaniyalarning 281 ta sho‘ba tuzilmasi va 28 ta qo‘shma korxona tashkil etildi.
- Yillik hisobda o‘sish 2450 ta kompaniyani yoki deyarli 16 foizni tashkil etdi.
- Xorijiy ishtirokdagi kompaniyalar soni bo‘yicha Xitoy birinchi o‘rinda — 4873 ta korxona yoki umumiy sonning 27,2 foizi, bir oyda 142 ta, bir yilda esa 1501 ta yangi kompaniya tashkil etilgan.
- Rossiya 3209 ta kompaniya bilan 17,9 foiz bilan ikkinchi o‘rinda, oylik o‘sish 32 foiz va yillik o‘sish 5 foizdan kam, Rossiya Federatsiyasida esa 909 ta qo‘shma korxona mavjud.
- Kuchli uchlikni 2109 ta kompaniya bilan yakunlagan Turkiya bu ko‘rsatkichni bir oyda 19 taga, bir yilda esa 187 taga oshirdi.
- Qozog‘istonda xorijiy investitsiyalar ishtirokidagi 1199 ta kompaniya ro‘yxatga olingan bo‘lib, bu bir oy oldingiga nisbatan 14 taga, o‘tgan yilga nisbatan esa 101 taga ko‘pdir.
- Janubiy koreyalik investorlar tomonidan 691 ta, Afg‘onistonda esa 637 ta korxona tashkil etilgan.
- BAAda 404 ta kompaniya ro‘yxatdan o‘tgan (bir oyda +8), Tojikistonda — 386 ta (+7), Hindistonda — 364 ta (+8).
- Ozarbayjon 353 ta kompaniya (+10) bilan Qirg‘izistonni 346 ta va AQShni 336 ta korxona bilan ortda qoldirib, o‘ninchi o‘ringa chiqdi.
- Eng ko‘p xorijiy korxonalar savdo sohasida faoliyat yuritadi — 6403 ta kompaniya.
- Sanoatda 3,7 mingga yaqin korxona, jumladan, 1,4 mingta qo‘shma loyiha faoliyat yuritmoqda.
- Qurilish sohasida 1389 ta, IT xizmatlar sohasida 1377 ta kompaniya ro‘yxatdan o‘tgan.
Mohiyat
- Xorijiy investitsiyalar ishtirokidagi korxonalar sonining o‘sishi O‘zbekiston iqtisodiyotida xorijiy biznes ishtirokining kengayib borayotganidan dalolat beradi.
- Xitoy va Rossiyaning yetakchilikni saqlab qolishi ularning investitsion faolligining barqarorligini ko‘rsatadi, boshqa mamlakatlarning dinamikasi esa kapital manbalarining diversifikatsiyasini aks ettiradi.
- Xorijiy kompaniyalarning savdo, sanoat, qurilish va IT sohalarida konsentratsiyalashuvi qaysi sohalar xorijiy investorlar uchun eng jozibador bo‘lib qolayotganini ko‘rsatadi.
