Nega bu muhim
Choraklik foydaning 83 foizga o‘sishi Paynet biznesining yangi xizmatlar tufayli tezlashayotganidan dalolat beradi. Kripto ayirboshlash va investitsiya oltinini sotib olishning yo‘lga qo‘yilishi investorlar va yoshlar auditoriyasini kengaytiradi. Transchegaraviy o‘tkazmalar an’anaviy tizimlar (Western Union, MoneyGram) bilan raqobatlashmoqda. “Oltinomat” konservativ investorlar uchun innovatsiya. Daromadning 55,3 foizga o‘sib, 1,2 trillion dollarga yetishi ekotizim strategiyasining muvaffaqiyatini tasdiqlaydi.
Nima bo‘ldi
- 9 oylik sof foyda – 330,5 mlrd (+59,2% g/g);
- Sof tushum – 1,2 trln (+55,3%);
- III chorakdagi foyda – 128,8 mlrd (+83,1%);
- Beshta yangi xizmat ishga tushirildi: oltin, kriptoaktivlar, transchegaraviy pul o‘tkazmalari, bo‘lib to‘lash, naqd pul yechib olish;
- Tashkent City Mall’da birinchi “oltin avtomat” o‘rnatildi.
Moliyaviy ko‘rsatkichlar
Foyda:
- 2025-yilning 9 oyida: 330,5 mlrd (+59,2%);
- 2025-yil III chorak: 128,8 mlrd (+83,1%).
Daromad:
- 2025-yilning 9 oyida: 1,2 trln (+55,3%).
Choraklik dinamika:
Agar 9 oyda foyda 330,5 mlrd, III chorakda esa 128,8 mlrdni tashkil etgan bo‘lsa, I yarim yillikda 201,7 mlrd (o‘rtacha chorak — 100,9 mlrd) bo‘lgan. Bu III chorakdagi foyda o‘rtacha ko‘rsatkichdan 27,6 foizga yuqori ekanligini anglatadi.
Yangi xizmatlar (2025-yil, iyul)
- Investitsion oltinni sotib olish — mijozlar oltin quymalarni ilova yoki Tashkent City Mall’da “oltinomat” orqali sotib olishlari mumkin (Markaziy bank kursi bo‘yicha 5-100 grammlik quymalar);
- Kriptoaktivlarni sotib olish — kriptovalyutalar (Bitcoin, Ethereum va boshqalar) savdosiga kirish;
- Transchegaraviy o‘tkazmalar — vositachilarsiz xorijga pul jo‘natish (Western Union, MoneyGram);
- Bo‘lib to‘lash — foizsiz bo‘lib to‘lanadigan xaridlar uchun BNPL (Buy Now, Pay Later) analogidir;
- Agentlik punktlari orqali naqd pul yechib olish — mijozlar do‘konlar, dorixonalar, yoqilg‘i quyish shoxobchalarida kartalardan pul yechib olishlari mumkin.
“Oltinomat”
Tashkent City Mall’da O‘zbekistondagi birinchi oltin quymalarini sotib olish avtomati o‘rnatildi. Mijozlar 5 grammdan 100 grammgacha bo‘lgan quymalarni Markaziy bank kursi bo‘yicha sotib olishlari mumkin. Bu banklar yoki zargarlik do‘konlaridan oltin sotib olishning qulay muqobilidir.
Tahlil
O‘sishning tezlashishi: choraklik foyda 83,1% ga oshdi — yillik o‘sish 59,2% ga nisbatan sezilarli darajada tezlashdi. Bu esa yangi xizmatlar III chorakda o‘z samarasini bera boshlaganidan dalolat beradi.
Ekotizim strategiyasi: Paynet to‘lov tizimidan moliyaviy ekotizimga aylanib, investitsiyalar (oltin, kriptoaktivlar), kreditlash (bo‘lib-bo‘lib to‘lash), xalqaro pul o‘tkazmalari va naqd pul yechib olishni taklif qilmoqda. Bu ilovadan foydalanish chastotasini va mijozning o‘rtacha chekini oshiradi.
Kripto ayirboshlash: O‘zbekistondagi tartibga solish noaniqligini hisobga olgan holda kriptoaktivlarni sotib olishni yo‘lga qo‘yish — dadil qadam. Biroq, ayniqsa, yoshlar orasida kriptovalyutalarga bo‘lgan talab ortib bormoqda. Agar regulyator xizmatni ma’qullasa, Paynet kashshof bo‘lishi mumkin.
Investitsion oltin: ilova va “oltinomat” orqali oltin sotib olish — konservativ investorlar uchun qulay usul. O‘zbekiston dunyodagi eng yirik oltin ishlab chiqaruvchilardan biri bo‘lib, sarmoyaviy oltinga bo‘lgan talab an’anaviy ravishda yuqori. Oltin narxi bir unsiya uchun rekord darajadagi 3800 dollardan oshdi, bu esa aktivni jozibador qiladi.
Transchegaraviy o‘tkazmalar: xizmat Western Union, MoneyGram, Ria bilan raqobatlashadi. Paynetning afzalliklari: kamroq komissiyalar, ilovaga integratsiya, qulaylik. O‘zbekistonliklar yiliga taxminan 3-4 milliard dollarlik remitans jo‘natadi, bozor juda katta.
Bo‘lib to‘lash: BNPL (Buy Now, Pay Later) — tez o‘sib borayotgan segment. Analoglar: Klarna, Affirm, “Hissalar”, “Split”. Xizmat mijozlarning xarid qobiliyatini oshiradi va iste’molni rag‘batlantiradi.
Agentlar orqali naqd pul yechib olish: bankomatlarga qulay muqobil, ayniqsa chekka hududlarda. Mijozlar do‘konda, dorixonada yoki yoqilg‘i quyish shoxobchasida bankomat qidirmasdan pul yechib olishlari mumkin.
Mohiyat
“Paynet” AJ O‘zbekistondagi eng yirik to‘lov tizimi bo‘lib, 10 milliondan ortiq foydalanuvchiga ega. Kompaniya kommunal xizmatlar va mobil aloqa uchun to‘lovlardan boshlagan bo‘lsa, endi moliyaviy ekotizimga aylanmoqda.
Fintex bozorining o‘sishi: O‘zbekiston fintexni faol rivojlantirmoqda: banklar onlayn-bankingni ishga tushirmoqda, neobanklar (TBC Bank) paydo bo‘lmoqda, to‘lov ilovalari soni ortib bormoqda. Paynet agentlarning keng tarmog‘i (80 mingdan ortiq nuqtalar) va foydalanuvchilarning ishonchi tufayli yetakchilikni saqlab qolmoqda.
Raqobat: asosiy raqobatchilar: Click, Payme, Uzum Nasiya (bo‘lib to‘lash), bank ilovalari. Yangi xizmatlarning ishga tushirilishi Paynet mavqeini mustahkamlaydi va raqobatchilar uchun to‘siqlarni oshiradi.
Regulyator xavflari: Kripto almashinuvi va «oltin avtomat» regulyatorning roziligini talab qiladi. O‘zbekiston Markaziy banki hozircha kriptovalyutalar savdosi uchun litsenziya bermadi, bu esa noaniqlikni keltirib chiqarmoqda. Biroq, hukumat kriptovalyutalarni qonuniylashtirish imkoniyatini o‘rganmoqda.
Istiqbollar: agar Paynet yangi xizmatlarni ishga tushirishda davom etsa va o‘sishni 60-80% darajasida ushlab tursa, kompaniya Markaziy Osiyodagi eng yirik fintech o‘yinchisiga aylanishi mumkin. IPO yoki masshtablashtirish uchun strategik investorni jalb qilish mumkin.
