Nega bu muhim
O‘zbekistonda “hozir sotib ol — keyin to‘la” (BNPL) modeli kengayib bormoqda: daromadlarning o‘sishi va MFO hamkorlarining barqaror ko‘rsatkichlari bu sxemaning kundalik iqtisodiyotga tez kirib borayotganini ko‘rsatmoqda.
Nima bo‘ldi
- Solutions Lab (Uzum Nasiya operatori) ning 2025-yil yanvar-sentyabr oylaridagi sof foydasi 470,1 mlrd so‘mni tashkil etdi (o‘sish 97,4%).
- Tushum — 2,5 trln so‘m, 2024-yilga nisbatan o‘sish 173,6%.
- Kompaniya aktivlari — 1,3 trln so‘m (107,1 foizga o‘sish), kapitali — 1,2 trln so‘m (101,1 foizga o‘sish).
- Taqsimlanmagan foyda: 1,2 trln so‘m (o‘sish 104,2%).
- III chorakdagi foyda — 158,2 mlrd so‘m (o‘sish 54,8%).
Asosiy hamkorlar:
- Shaffof-Moliya: 1,8 trln so‘mlik portfel
- Tezcoin: 2,4 trln so‘mlik portfel
- Ular birgalikda O‘zbekistonning barcha mikromoliyaviy kreditlash bozorining 46,2 foizini egallaydi.
Nima deyildi
Sanoat vakillarining ta’kidlashicha, BNPL, ayniqsa yuqori asosiy stavka fonida, iste’mol kreditlaridan foydalanishning ommaviy vositasiga aylanmoqda. XMI ma’lumotlariga ko‘ra, portfellarning o‘sishi yirik platformalarga, birinchi navbatda, Uzum Nasiyaga integratsiyalashuv bilan bog‘liq.
Mohiyat
BNPL modeli O‘zbekistonda 2022-yildan buyon faol rivojlanmoqda. Uzum Nasiya onlayn muddatli to‘lovlar sohasida yetakchi o‘rinni egallaydi. MFOlar bank kreditlaridan foydalanish imkoniyati cheklangan sharoitda iste’mol kreditlarining asosiy drayverlariga aylandi.
