Nega bu muhim
Mirziyoyevning g‘oyalari turkiy tilli davlatlar o‘rtasidagi madaniy va iqtisodiy integratsiyani kuchaytirishi mumkin — qo‘shma ta’lim dasturlaridan tortib sanoat rivojlanishini muvofiqlashtirishgacha. Agar ular amalga oshirilsa, ular TDTni yanada sezilarli mintaqaviy blokka aylantirishga qodir.
Nima bo‘ldi
Turkiy davlatlar xalqaro universiteti (bazaviy kampus — O‘zbekistonda) taklif etildi.
Bir qator iqtisodiy tashabbuslar ilgari surildi:
- Toshkent shahridagi vakolatxonasi bilan Iqtisodiy hamkorlik bo‘yicha doimiy kengash
- Turkiy mamlakatlar sanoat alyansi
- “Turkiy yashil yo‘laklar” tizimi va “Yashil transformatsiya” konsorsiumi
- Infratuzilmaviy aloqalarni kuchaytirish: O‘rta yo‘lak, Xitoy—Qirg‘iziston—O‘zbekiston loyihalari, Transafg‘on yo‘lagi
Mirziyoyevning taklifiga binoan Samarqandda tashqi ishlar vazirlari va TDT maxsus xizmatlari rahbarlarining mintaqaviy xavfsizlik mavzusidagi birinchi uchrashuvini o‘tkazish taklif etildi. Shuningdek, Strategik sheriklik to‘g‘risidagi shartnoma va Turkiy davlatlarni 2030-yilgacha rivojlantirish strategiyasi tashabbusi ilgari surildi.
Nima deyildi
OAVning ta’kidlashicha, Mirziyoyevning takliflari O‘zbekistonning turkiy makonda yetakchilikni kuchaytirishga intilishini ko‘rsatadi. Iqtisodiy tashabbuslar TDT mamlakatlarini qo‘shilgan qiymat va “yashil” sanoat zanjirida bog‘lashga urinish sifatida qaraladi.
Mohiyat
Turkiy tilli davlatlar ittifoqi sifatida shakllangan Turkiy davlatlar tashkiloti (TDT) siyosat, iqtisodiyot va madaniyat sohalarida hamkorlikni rivojlantirishni maqsad qilgan. Mavjud “Turk akademiyasi” allaqachon turkiy dunyo tili, tarixi va madaniyati bo‘yicha tadqiqotlarni muvofiqlashtirmoqda — Mirziyoyevning taklifi uning vazifalarini kengaytirishi va yanada amaliy tus olishi mumkin. Agar rejalar haqiqatga aylansa, TDT madaniy-davlatlararo formatdan mintaqada strategik va iqtisodiy ta’sir vositasiga aylanishi mumkin.
