Nega bu muhim
Oltinga bo‘lgan talabning o‘sishi — valyutalarga bo‘lgan ishonchning pasayishi va kapitalni saqlab qolish istagining ko‘rsatkichidir. Quymalarni sotish aholi orasida mashhur investitsiya vositasiga aylanmoqda. O‘zbekiston oltin zaxiralarining eng yirik egalari qatoriga kiradi va ichki talabning o‘sishi iqtisodiyotda oltinning rolini kuchaytiradi.
Nima bo‘ldi
- 2025-yil boshidan buyon 17 387 kishi jami 380 kg o‘lchovli quyma sotib olgan.
- Bu butun 2024-yilga nisbatan hajm jihatidan 61 foizga, bitimlar soni bo‘yicha esa 20 foizga ko‘pdir.
- O‘rtacha bitta bitim — 21,85 g oltin yoki 161,57 mln so‘m.
- 2020-yildan buyon quymalar savdosi 8,8 barobarga, xaridorlar soni esa 7,2 barobarga oshdi.
- Asosiy o‘sish 2024-yilga to‘g‘ri keldi: hajm bo‘yicha +2,2 barobar, bitimlar soni bo‘yicha +2,5 barobar.
17-sentyabr kuni quymalar yana rekordni yangiladi:
- 1 g oltin – 1 510 660 so‘m;
- 5 g – 7,553 mln so‘m (kuniga +22 ming so‘m)
- Yil boshidan buyon O‘zbekistonda oltin 33,4 foizga, yil davomida esa 38,3 foizga qimmatlashdi.
Mohiyat
Oltin narxi global iqtisodiy beqarorlik va rivojlangan mamlakatlarda stavkalarning pasayishi fonida o‘sib bormoqda. Avgust oyida O‘zbekistonning oltin-valyuta zaxiralari birinchi marta 50 milliard dollardan oshdi, shu jumladan 40 milliard dollar oltinda.
O‘lchovli quymalar aholi uchun moliyaviy vositalarni kengaytirish strategiyasi doirasida banklar orqali amalga oshiriladi. Dunyoda oltinga bo‘lgan qiziqish boshpana aktivi sifatida saqlanib qolmoqda — shunga o‘xshash tendensiyalar Hindiston, Xitoy, Turkiyada qayd etilmoqda.
