Nega bu muhim
Eksportning importdan tezroq o‘sishi mamlakatning savdo balansini yaxshilaydi va valyuta bozoriga bosimni kamaytiradi. Xizmatlar eksportining qariyb ikki baravarga ($6,8 mlrd) oshishi IT, logistika va turizm orqali iqtisodiyotning diversifikatsiya qilinishini ko‘rsatadi.
Nima bo‘ldi
- Tashqi savdo aylanmasi 59,8 mlrd dollarga yetdi (+22,9%);
- Eksport 33,3 foizga o‘sib, 26,7 mlrd dollarni, import 15,6 foizga o‘sib, 33,1 mlrd dollarni tashkil etdi;
- Savdo taqchilligi bir yil avvalgi 7,8 milliard dollarga nisbatan 6,4 milliard dollarni tashkil etdi;
- Eksport tarkibida: tovarlar — 19,9 mlrd dollar, xizmatlar — 6,8 mlrd dollar;
- Import tarkibida: tovarlar — $29,5 mlrd, xizmatlar — $3,6 mlrd.
Mamlakatlar bo‘yicha savdo tuzilmasi
Asosiy savdo hamkorlari: YeOII (14,3 mlrd dollar), MDH (19,3 mlrd dollar), boshqa davlatlar (40,4 mlrd dollar), YeI (5 mlrd dollar). MDHdan import 22,9 foizga, eksport 33,3 foizga o‘sdi.
Tovar guruhlari bo‘yicha tuzilma
Eksport:
- Boshqa tovarlar (shu jumladan oltin) — $9,9 mlrd;
- Xizmatlar — $6,8 mlrd;
- Sanoat mahsulotlari — $2,9 mlrd;
- Oziq-ovqat, ichimliklar, tamaki — $2,2 mlrd.
Import:
- Mashina va asbob-uskunalar — 11,2 mlrd dollar (umumiy importning 20 foizi);
- Sanoat mahsulotlari — $5,3 mlrd;
- Kimyoviy moddalar — $4,1 mlrd;
- Oziq-ovqat — $3,7 mlrd;
- Xizmatlar — $3,6 mlrd.
Mohiyat
Eksportning 33 foizga o‘sishi oltinning yuqori narxi, sanoat mahsulotlari va xizmatlar yetkazib berishning ko‘payishi bilan bog‘liq. Oltin eksporti an’anaviy ravishda eksport tarkibida sezilarli ulushni tashkil etadi, xizmatlarning o‘sishi esa IT sohasi va transport-logistika operatsiyalarining rivojlanishini aks ettiradi.
Mashina va uskunalar importi ($11,2 mlrd) sanoat modernizatsiyasi va infratuzilma loyihalarini ko‘rsatadi. Savdo taqchilligining $7,8 mlrd dan $6,4 mlrd gacha qisqarishi valyuta bozoriga yukni kamaytiradi va so‘mning pozitsiyasini mustahkamlaydi.
