Nega bu muhim
Jahon bankining qarori talabalar sonining jadal o‘sishi sharoitida O‘zbekiston ta’lim tizimini qo‘llab-quvvatlashni kuchaytiradi. Yirik mablag‘larni jalb qilish ta’lim kreditlarini, ayniqsa, kam ta’minlangan oilalardan chiqqan qizlar va talabalar uchun yanada arzonlashtiradi. Bundan tashqari, dastur mamlakatning iqtisodiy rivojlanishi uchun muhim bo‘lgan kadrlar tayyorlash va mehnat bozori ehtiyojlari o‘rtasidagi nomutanosiblikni bartaraf etishga qaratilgan.
Nima bo‘ldi
- Jahon banki ijrochi direktorlar kengashi O‘zbekistonga ta’limni rivojlantirish uchun kredit berishni ma’qulladi.
- Dastur oliy, texnik va kasb-hunar ta’limi tizimida talabalarni moliyalashtirishdan teng foydalanishni kengaytirishni nazarda tutadi.
- Qarorlar qabul qilishda shaffoflikni oshirish, boshqaruv jarayonlarini modernizatsiya qilish va kredit ajratish mezonlarini soddalashtirish rejalashtirilgan.
- Xotin-qizlar va kam ta’minlangan talabalarning oliy va professional ta’lim olish imkoniyatlarini kengaytirish rejalashtirilgan.
- Iqtisodiyot va moliya vazirligi to‘lovlarni daromadlarga bog‘lagan holda kreditlash tizimini joriy etish niyatida.
Raqamlar va faktlar
- Moliyalashtirish hajmi 250 million dollarni tashkil etdi va EduImkon dasturini amalga oshirishga yo‘naltirildi.
- 2028-yil oxiriga qadar 600 ming nafar yoshlarning ta’lim kreditlaridan foydalanish imkoniyatini ta’minlash rejalashtirilgan.
- Ajratilayotgan mablag‘larning qariyb 80 foizi kam ta’minlangan oilalarga mansub talabalar va qizlar uchun mo‘ljallangan.
- Jahon banki oliy ta’lim qamrovi sezilarli darajada oshgani va mavjud talabalarni kreditlash tizimiga yuklama tushayotganini ma’lum qildi.
- Amaldagi tizimning kamchiliklari — mehnat bozori ehtiyojlari hisobga olinmagani, STEM va IT yo‘nalishlari uchun kreditlar yetishmasligi qayd etildi.
- STEMda ayollarning ishtiroki pastligi ta’kidlandi: ularning ulushi talaba ayollarning umumiy ulushi 55% bilan solishtirganda uchdan bir qismini tashkil etadi.
- EduImkon dasturi ta’lim kreditlari uchun arizalarni ko‘rib chiqish uchun Iqtisodiy taraqqiyot vazirligining yagona onlayn platformasini ishga tushirishni o‘z ichiga oladi.
- EduImkon kreditlash imkoniyatlarini kengaytirish uchun $30 mln xususiy investitsiyalarni jalb qilishni ko‘zda tutadi.
Mohiyat
- Mahalliy banklar orqali kreditlashning amaldagi tizimi mavjud sharoitlarga yetarli darajada moslashtirilmagan va mehnat bozori talablarini to‘liq aks ettirmaydi.
- STEM, IT va muhandislik mutaxassisliklari bo‘yicha kadrlar yetishmasligi iqtisodiyotni modernizatsiya qilish uchun asosiy cheklov hisoblanadi.
- Xalqaro tashkilotlar, jumladan, Jahon banki O‘zbekistonda mutaxassislar tayyorlash sifatini oshirishga qaratilgan ta’lim islohotlarini izchil qo‘llab-quvvatlamoqda.
