Nega bu muhim
Yilning iqtisodiy yakunlari moliyaviy tizimning barqarorligini va iqtisodiyotning tashqi inqirozlar sharoitida ham o‘sish qobiliyatini ko‘rsatmoqda. Islohotlar natijalari asosiy makroiqtisodiy ko‘rsatkichlar – yalpi ichki mahsulot, eksport, investitsiyalar, kambag‘allik va ishsizlik darajasida o‘z aksini topmoqda. Xalqaro reytinglarda o‘z o‘rnini mustahkamlash qarz olish xarajatlarini kamaytiradi va kapital jalb qilish sharoitlarini yaxshilaydi.
Nima bo‘ldi
- Shavkat Mirziyoyev Oliy Majlisga va O‘zbekiston xalqiga Murojaatnoma yo‘llab, mamlakatda yilning iqtisodiy yakunlarini sarhisob qildi.
- Mamlakat yalpi ichki mahsuloti birinchi marta 145 milliard dollardan oshdi.
- Eksport 23 foizga oshib, 33,4 milliard dollarni tashkil etadi.
- Xorijiy investitsiyalar 43,1 milliard dollarga yetdi.
- Ishsizlik darajasi 4,9 foizgacha, kambag‘allik darajasi 5,8 foizgacha kamaydi.
- Zaxiralar 60 mlrd dollardan oshdi.
- Suveren kredit reytingi “BB-”dan “BB”ga ko‘tarildi.
Raqamlar va faktlar
- 2025-yilda YIM 145 mlrd dollargacha o‘sdi – 2030-yilda 160 mlrd dollarlik ko‘rsatkichga erishish maqsad qilingan: bu ko‘rsatkichga 2026-yilga borib erishish mumkinligi aytilmoqda.
- Eksport 23 foizga oshib, 2025-yilda 33,4 milliard dollarni tashkil etadi.
- Oltin-valyuta zaxiralari ilk bor 60 mlrd dollardan oshdi.
- 2025-yilda xorijiy investitsiyalar hajmi 43,1 milliard dollarga yetdi: investitsiyalarning yalpi ichki mahsulotdagi ulushi 31,9 foizni tashkil etdi.
- O‘zbekistonning suveren reytingi “BB-”dan “BB”ga ko‘tarildi.
- Tashqi qarzlar narxining pasayishi reytingni oshirish hisobiga yiliga 250-300 mln dollarni tashkil etadi.
- O‘zbekiston Jahon bankining Texnologik tayyorgarlik indeksida 71 pog‘onaga ko‘tarilib, top-10 mamlakatlar qatoriga kirdi.
Bandlik va ishsizlik darajasi
- 2025-yilda 5 million kishi mehnatga layoqatli maqomiga ega bo‘ldi: ishsizlik darajasi 5,5 foizdan 4,9 foizga tushdi.
- Kambag‘allik darajasi yil davomida 8,9 foizdan 5,8 foizga tushdi: 2025-yilda qariyb 1,5 million kishi kambag‘allikdan chiqarildi.
- Birinchi marta 1435 ta tuman “kambag‘allikdan xalos bo‘ldi” – islohotlar davrida jami 8,5 milliondan ortiq aholi kambag‘allikdan chiqarildi.
- Kam ta’minlangan oilalarning 168 ming nafar farzandi davlat bog‘chalariga imtiyozli ravishda borish imkoniyatiga ega bo‘ldi: 208 ta bog‘chada inklyuziv ta’lim tizimi joriy etildi.
Mohiyat
- Yalpi ichki mahsulot va eksportning o‘sishi, investitsiyalar va zaxiralarning kirib kelishi ishlab chiqarishni yanada kengaytirish va tarmoqlarni modernizatsiya qilish uchun barqaror makroiqtisodiy asos yaratadi.
- Tashqi qarzlar narxining pasayishi qarz barqarorligini yaxshilaydi va byudjetga yukni kamaytiradi.
- Kambag‘allik va ishsizlikning qisqarishi iqtisodiyotning o‘sishini qo‘llab-quvvatlaydigan kengroq ichki talab shakllanayotganidan dalolat beradi.
- Xalqaro reytinglarda oldinga siljish texnologiyalar va investorlarni jalb qilishni osonlashtiradi, iqtisodiyotning global bozorlardagi raqobatbardoshligini oshiradi.
