Nega bu muhim
Tadqiqot natijalari Jahon banki, AQSH hukumati va boshqa tashkilotlar tomonidan prognoz va rejalashtirish uchun foydalanilgan. Bir mamlakat ma’lumotlaridagi xato global modellarning mahalliy darajadagi noaniqliklarga qanchalik zaif ekanligini ko‘rsatdi.
Nima bo‘ldi
- Hisob-kitoblardan O‘zbekiston bo‘yicha ma’lumotlar chiqarib tashlandi — YIM yo‘qotishlari prognozi 2100-yilga kelib 62 foizdan 23 foizga, 2050-yilga kelib 19 foizdan 6 foizga kamaydi;
- Xato mamlakat YIM o‘sishi va pasayishining ekstremal qiymatlaridan foydalanish tufayli yuzaga kelgan;
- Tadqiqot mualliflari xatolikni tan olishdi, modelni yangilashdi va natijalarning yanada barqarorligini e’lon qilishdi;
- Nature tekshiruv boshladi va kerak bo‘lsa, tahririyat choralarini ko‘rishga va’da berdi.
Nima deyildi
Mutaxassislarning ta’kidlashicha, bunday ishlar har bir mamlakat ma’lumotlarini sinchkovlik bilan tekshirishni talab qiladi, aks holda bitta xato global xulosalarni tubdan o‘zgartirishi mumkin.
Mohiyat
- 2024-yilgi Nature maqolasi iqlimning iqtisodiyotga ta’siri bo‘yicha eng ko‘p iqtibos keltirilgan tadqiqotlardan biriga aylandi;
- Ulardan olingan baholar davlatlar va xalqaro tashkilotlar darajasida iqlim va iqtisodiy strategiyalarga kiritilgan;
- O‘zbekiston bilan bog‘liq holat katta iqtisodiy modellarda “kapalak effekti” xavfi ko‘rsatkichi bo‘ldi.
