Nega bu muhim
Inflyatsion kutilmalar real iste’molga, investitsion qarorlarga va narx siyosatiga ta’sir qiladi. Kutilmalarning pasayishi — tariflarning o‘sishi va valyuta tebranishlari fonida narxlar dinamikasini idrok etishning nisbatan barqarorlashuvi uchun signaldir. Bu pul-kredit siyosatini shakllantirishning asosiy ko‘rsatkichidir.
Asosiy faktlar
- Aholining inflyatsion kutilmalari iyun oyiga nisbatan 0,3 foiz bandga pasayib, 12,9 foizni tashkil etdi.
- Biznesda esa aksincha 0,3 f.p.ga 12,1%gacha o‘sish kuzatildi.
Respondentlarning fikriga ko‘ra, inflyatsiyaning asosiy omillari:
- Aholi — kommunal xizmatlar tariflarining o‘sishi (51%), valyuta kursidagi tebranishlar (30%) va oziq-ovqat narxlari (24%).
- Biznes — ish haqining oshishi (34%) va soliq yuki (26%).
Inflyatsiyani qabul qilishda (joriy narx o‘sishi):
- “Sezilarli” inflyatsiya darajasi 13,3 foizni tashkil etdi.
- Narxlarning eng katta o‘sishi: go‘sht va sut, energiya, yoqilg‘i, dori-darmonlar, meva va sabzavotlar.
Nima deyildi
Aholining kutish darajasi ta’lim xodimlari, nafaqaxo‘rlar va davlat xizmatchilarida o‘rtachadan yuqori; talabalar va savdo xodimlarida past. Biznesda — umumiy ovqatlanish va qurilish sohasidagi kompaniyalarda yuqori, turizm va hunarmandchilikda past.
Mohiyat
O‘tgan yili kutilmalar 13 foizdan oshdi, ammo 2024-2025-yillarda inflyatsiyani targetlash bo‘yicha sa’y-harakatlar o‘z samarasini berdi. Oktyabr oyidan boshlab isitish va suv tariflarining oshishi kutilmalarni yana oshirishi mumkin. “Sezilayotgan” inflyatsiya darajasi rasmiy ko‘rsatkichdan yuqoriligicha qolmoqda — bu uy xo‘jaliklariga narx bosimining belgisidir.