Nega bu muhim
Qonun eski va eskirgan uylarni mulkdorlarning huquqlarini hisobga olgan holda rekonstruksiya qilish imkonini beruvchi uy-joy fondini yangilashning yangi mexanizmini joriy etadi. Renovatsiya iqtisodiy o‘sishni rag‘batlantirishi, investitsiyalarni jalb qilishi, uylarning pastki qavatlarida kichik biznesni rivojlantirishi, infratuzilmani yaxshilashi mumkin. Qonun xususiy mulkni himoya qilishni kuchaytiradi, ishtirok etishning ixtiyoriyligini, nizolar yuzaga kelgan taqdirda sud himoyasini kafolatlaydi, bu esa loyihalarni amalga oshirishda ijtimoiy keskinlikni kamaytirishi mumkin.
Nima bo‘ldi
- “Shaharsozlik renovatsiyasi to‘g‘risida”gi qonun loyihasi Qonunchilik palatasida yakuniy o‘qishda 124 ovoz bilan qabul qilindi.
- Ixtiyoriylik tamoyili: hech kim ishtirok etishga majburlanmaydi. Mulkdorlar bilan kelishuvlar notarial tasdiqlanishi kerak.
- Xususiy mulkni himoya qilish qat’iy kafolatlangan: hech kim sud qarorisiz yoki qonunga xilof ravishda uy-joyidan mahrum etilishi mumkin emas.
- Loyiha “Shaharsozlik renovatsiyasi” platformasi, OAV, mahalliy davlat hokimiyati organlari orqali jamoatchilik muhokamasiga qo‘yiladi.
- Renovatsiya loyihasini boshlash uchun mulkdorlarning kamida 80 foizining roziligi talab etiladi (ba’zi hollarda).
- Renovatsiyaning birinchi bosqichi doirasida 20 mingga yaqin xonadon qurilishi rejalashtirilgan.
Nima deyildi
- Adliya vaziri o‘rinbosari Mahmud Istamov loyihada notarial tasdiqlangan kelishuvlar va mulkdorlar roziligining yuqori chegarasi nazarda tutilganini ta’kidladi.
- Adliya vazirligining Qonunchilik iqtisodiyoti boshqarmasi boshlig‘ining ta’kidlashicha, renovatsiya faqat bosh rejaga muvofiq bo‘lgan zonalarda amalga oshiriladi, qo‘riqlanadigan yoki konservatsiya qilinadigan zonalarga ta’sir ko‘rsatilmaydi.
Mohiyat
Uy-joyga bo‘lgan talab taklifdan ancha yuqori: har yili taxminan 145 ming xonadon talab qilinadi, 2019-2023-yillarda esa kamroq: yiliga taxminan 60 ming xonadon qurilgan. 1991-yilgacha qurilgan 2-3 qavatli ko‘plab uylarning kommunikatsiyalari eskirgan va uy-joy standartlari past. Eskirgan uy-joy fondini ta’mirlash ishlari ustuvor hisoblanadi.
Qonun loyihasi prezidentga 2025-yil aprel oyida taqdim etilgan, muhokamalar va ikki o‘qishdan so‘ng quyi palata tomonidan qabul qilingan.