Nega bu muhim
Milliy valyuta kursi inflyatsiyaga, import qilinadigan tovarlar narxiga va umuman iqtisodiyotning moliyaviy barqarorligiga ta’sir qiladi. So‘mning mustahkamlanishi ichki bozorga bosimni kamaytiradi, biznes va aholi uchun valyuta xatarlarini pasaytiradi. Shuningdek, almashuv kursining barqaror dinamikasi xorijiy valyutaga bo‘lgan talab va taklif muvozanatining indikatori hisoblanadi.
Nima bo‘ldi
- 2025-yilning yanvar-noyabr oylarida O‘zbekiston ichki valyuta bozorida so‘m dollarga nisbatan barqarorlashdi va mustahkamlanish bosqichiga o‘tdi.
- 2025-yil boshidan buyon milliy valyutaning almashuv kursi 7,5 foizga mustahkamlandi.
- Ichki valyuta bozorida xorijiy valyutaga bo‘lgan talab va taklifning o‘sishi qayd etildi.
- Xorijiy valyuta taklifining o‘sishi talab dinamikasidan o‘zib ketdi, bu esa so‘mning barqarorlashishi va mustahkamlanishiga yordam berdi.
Raqamlar va faktlar
- 2025-yilning 11 oyida xorijiy valyutaga bo‘lgan talab o‘tgan yilning mos davri bilan solishtirilganda 24 foizga oshgan.
- Xuddi shu davrda xorijiy valyuta taklifi 26 foizga oshdi.
- Yuridik shaxslar tomonidan valyutaga bo‘lgan talab 24 foizga, taklif esa 35 foizga oshdi.
- 2025-yilning yanvar-noyabr oylarida eksport tushumi (oltindan tashqari) 16,0 mlrd dollarni tashkil etdi.
- Shundan 8,9 mlrd dollari ichki valyuta bozorida sotilgan.
Mohiyat
- Eksport tushumining o‘sishi ichki bozorga valyuta tushumining qo‘shimcha manbai bo‘ldi.
- Eksport valyuta tushumlarini sotishning sezilarli hajmi talab va taklif muvozanatini qo‘llab-quvvatladi.
- Kuzatilayotgan dinamika 2025-yil davomida ichki valyuta bozoridagi vaziyatning o‘zgarishini aks ettiradi.
