Bu nega muhim
Audit — yo‘lovchilarning Uzbekistan Airways xizmatlari sifati bo‘yicha shikoyatlariga munosabat: kechikishlar, eski samolyotlar, yomon xizmat. Tekshiruv davlat kompaniyalarining samarasizligi, aeroportlarning monopol suiiste’molliklari, “O‘zaeronavigatsiya”dagi korrupsiyani aniqlaydi. Skytrax — aviakompaniyalar reytinglarining xalqaro tizimi (5 yulduz). Joriy etish standartlarni oshiradi, xorijliklarni jalb qiladi. Shikoyatlar uchun Call-markaz — hozirda mavjud bo‘lmagan qayta aloqa mexanizmi.
Nima bo‘ldi
- Hisob palatasi 2026-yil 1-avgustga qadar davlat ulushi 50 foizdan yuqori bo‘lgan aviakompaniyalar, aeroportlar, “O‘zaeronavigatsiya”ni tekshiradi;
- Transport vazirligi 2 oy uchun: interyerlarni yaxshilash, nosozliklarni bartaraf etish, keyteringni yaxshilash rejasi;
- 3 oy uchun: shikoyatlar, Skytrax bo‘yicha takliflar uchun call-markaz;
- Mas’ullar — bosh vazir o‘rinbosari Ramatov, vazir Mahkamov.
Hisob palatasi auditi
Obyektlar:
- Davlat ulushi 50+% bo‘lgan aviakompaniyalar: Uzbekistan Airways, Silk Avia;
- Monopol aeroportlar: Toshkent, Samarqand, Buxoro, Urganch va boshqalar;
- “O‘zaeronavigatsiya” DUK: havo hududini boshqarish, navigatsiya, ob-havo ta’minoti.
Ishtirokchilar:
- Hisob palatasi, Raqobat qo‘mitasi, Transport vazirligi, Iqtisodiyot vazirligi.
Maqsadlar:
- Samarasizlik, monopol suiste’molliklar, korrupsiya, oshirilgan tariflarni aniqlash.
Transport vazirligi rejasi (2 oy)
- Interyerlarni yaxshilash: xalqaro reyslar samolyotlarida salonlar, o‘rindiqlar, ko‘ngilochar tizimlarni yangilash.
- Nosozliklarni bartaraf etish: asosiy texnik xizmat ko‘rsatish paytida samolyotlarni ta’mirlash talablari — bortlar nuqsonlar bilan uchadigan vaziyatning tugashi.
- Keyteringni yaxshilash: ovqatlanish sifatini yaxshilash, tashqi pudratchilar orqali yo‘lovchilarga xizmat ko‘rsatish (hozirda sovuq ovqat, iflos hojatxonalar, qo‘pol xodimlar haqida shikoyatlar).
Axborot tizimi va Skytrax (3 oy)
- Call-markaz: yo‘lovchilarning kechikishlar, bagaj yo‘qolishi, yomon xizmatdan shikoyatlari uchun. Hozir bunday mexanizm yo‘q — odamlar ijtimoiy tarmoqlarda shikoyat qilmoqda.
- Skytrax: aviakompaniyalar va aeroportlar reytinglarining xalqaro tizimi (1-5 yulduz). Tozalik, servis, ovqatlanish, punktuallikni baholaydi. Uzbekistan Airways hozir reytingda yo‘q. Joriy etilishi standartlarni oshiradi, xorijiy yo‘lovchilarni jalb qiladi.
Shaxsiy javobgarlik
Farmon ijrosiga bosh vazir o‘rinbosari Ochilboy Ramatov va transport vaziri Ilhom Mahkamov mas’ul. Bajarmaslik iste’foga chiqish xavfini tug‘diradi.
Mohiyat
- Yo‘lovchilarning shikoyatlari: Uzbekistan Airways kechikishlar, eski Boeing 757/767, yomon xizmat, sovuq ovqat, qo‘pol xodimlar uchun tanqid qilinmoqda. Ijtimoiy tarmoqlar negativga to‘la.
- Monopoliya: Uzbekistan Airways xalqaro yo‘nalishlarda ustunlik qiladi (bozorning 70-80%), aeroportlar — tabiiy monopolistlar. Raqobatning yo‘qligi xizmatlar sifatini pasaytiradi.
- Skytrax: aviakompaniyalar va aeroportlarni 300 dan ortiq mezonlar bo‘yicha baholovchi reyting tizimi. 5 yulduz — eng yuqori standart (Singapore Airlines, Qatar Airways). Uzbekistan Airways ishtirok etmaydi. Tatbiq etish xizmatni yaxshilashga majbur qiladi.
- “O‘zaeronavigatsiya”: havo hududini boshqaruvchi davlat korxonasi. Yuqori tariflar, korrupsiya, samarasizlik haqida shikoyatlar. Audit muammolarni aniqlaydi.
