Nega bu muhim
$2 mlrd — hozirgi ~500-700 mln dollardan 3-4 baravarga o‘sish, izolyatsiyalangan qo‘shni bilan savdo aloqalarini mustahkamlash. Shovot-Toshovuz chegaraoldi savdo zonasi — chegaraoldi hududlar aholisi uchun savdoni soddalashtirish, Qoraqalpog‘iston iqtisodiyotining o‘sishi. Energetika: gaz konlarini birgalikda o‘zlashtirish — Turkmaniston resurslaridan foydalanish (zaxiralar bo‘yicha dunyoda 4-o‘rin). Turkmanboshi porti — Kaspiy dengiziga chiqish, Ozarbayjon, Eron, Rossiyaga tranzit.
Nima bo‘ldi
- Assortiment, erkin savdo hisobiga $2 mlrd gacha tovar ayirboshlash;
- Shovot-Toshovuz chegaraoldi savdo zonasi, Olot-Farabga tarqalishi;
- Energetika: yirik loyihalar, konlarni birgalikda o‘zlashtirish;
- Turkmanboshi porti, poytaxtlar o‘rtasidagi aviaqatnovlar;
- Yil oxirigacha: Hukumatlararo komissiya, Ishbilarmonlar kengashi, yo‘l xaritasi.
Savdo
- Maqsad: $2 mlrd (hozir ~$500-700 mln) — 3-4 barobar o‘sish.
- Masalan: assortimentni kengaytirish (o‘zbek to‘qimachiligi, mahsulotlari, mashinalari; turkman gazi, neft mahsulotlari, kimyo), erkin savdo rejimi (bojlarni kamaytirish, bojxonani soddalashtirish).
Chegaraoldi savdo zonasi
- Shovot-Toshovuz: Qoraqalpog‘iston (Shovot) va Turkmaniston (Toshovuz) chegara hududlari aholisining savdosini soddalashtirish uchun bojsiz, soddalashtirilgan bojxona zonasini ishga tushirish.
- Olot-Farab: tajribaning boshqa chegara hududlariga tarqalishi — savdo, mintaqalar iqtisodiyotining o‘sishi.
Energetika
- Yaxshi natijalar: Turkmanistondan O‘zbekistonga gaz, elektr energiyasi importi.
- Yirik loyihalar: chegaradagi gaz konlarini birgalikda o‘zlashtirish — O‘zbekistonning Turkmaniston resurslaridan foydalanish imkoniyati (zaxiralari bo‘yicha dunyoda 4-o‘rin, 19,5 trillion kub metr).
Turkmanboshi porti
- Rivojlanish: O‘zbekiston-Ozarbayjon-Gruziya-Turkiya-Yevropa yuk tranziti uchun Kaspiy dengizidagi portni modernizatsiya qilish — Qozog‘iston, Rossiya orqali o‘tadigan yo‘nalishga muqobil.
Aviaqatnovlar
- Qayta tiklash: Toshkent-Ashxobod to‘g‘ridan-to‘g‘ri reyslari — turizm, ishbilarmonlik safarlarining o‘sishi.
Yil yakuniga qadar
- Hukumatlararo komissiya: kelishuvlarni amalga oshirish uchun yig‘ilish
- Ishbilarmonlar kengashi: loyihalar uchun ikki mamlakat biznesining uchrashuvi.
- Yo‘l xaritasi: barcha kelishuvlarni amalga oshirish rejasi.
Mohiyat
- Turkmaniston: yakkalangan mamlakat (avtoritar rejim, yopiq iqtisodiyot), ammo resurslarga boy (gaz 19,5 trln kub. m — dunyoda 4-o‘rin).
- Tovar aylanmasi $500-700 mln: umumiy chegarasi 1800+ km bo‘lgan qo‘shnilar uchun past. Maqsad $2 mlrd — 3-4 barobar o‘sish.
- Chegaraoldi savdo zonasi: Qoraqalpog‘iston aholisi uchun savdoni osonlashtiradi, Toshovuz — hududlar iqtisodiyoti o‘sishini ta’minlaydi.
- Energetika: konlarni birgalikda o‘zlashtirish O‘zbekistonga Turkmaniston gaziga kirish imkonini beradi — Rossiyadan importga qaramlikni kamaytirish.
- Turkmanboshi porti: Ozarbayjon, Eron, Rossiyaga yuklarni tranzit qilish uchun Kaspiy dengiziga chiqish — Qozog‘istonga muqobil.