Nega bu muhim
Gaz va neft qazib olishning kamayishi konlarning qurib qolganligini yoki texnik qiyinchiliklarni ko‘rsatadi. Ko‘mir qazib olishning ko‘payishi energiya tanqisligini qoplaydi, ammo iqtisodiyotning uglerod izini oshiradi. Benzin ishlab chiqarishning kamayishi importning ko‘payishiga yoki ichki bozorda tanqislikka olib kelishi mumkin.
Nima bo‘ldi
- Tabiiy gaz qazib olish 32,2 milliard kubometrni tashkil etdi (yiliga -8,4%);
- Benzin ishlab chiqarish — 884,5 ming tonna (−11,1%);
- Neft qazib olish — 490,1 ming tonna (−9,6%);
- Ko‘mir qazib olish 5,1 foizga o‘sib, 5,6 million tonnani tashkil etdi.
O‘tgan yil bilan taqqoslash
2024-yil yanvaridan sentyabrgacha 35,1 milliard kubometr gaz, 995 ming tonna benzin va 542 ming tonna neft qazib olindi. Shu davrda ko‘mir qazib olish 5,33 million tonnani tashkil etdi.
Mohiyat
Gaz qazib olishning 8,4% ga kamayishi iqtisodiyot uchun jiddiy signal bo‘lib, bu yerda gaz elektr energiyasi ishlab chiqarish, isitish, sanoat va eksport uchun ishlatiladi. Yirik konlarning kamayishi geologik qidiruv va yangi konlarni o‘zlashtirishga katta miqdordagi investisiyalarni talab qiladi.
Ko‘mir qazib olishning 5 foizga o‘sishi elektr energiyasi ishlab chiqarish uchun gaz tanqisligini qoplashga qaratilgan sa’y-harakatlar bilan bog‘liq. Biroq, ko‘mir yuqori uglerod iziga ega iflos yoqilg‘i bo‘lib, bu mamlakatning ekologik majburiyatlari va yashil energiyani rivojlantirishga zid keladi.